Σκηνοθετικά Ρεύματα: Θεωρία και Εφαρμογές

Κωδικός μαθήματος
02ΥΕ009
Μονάδες ECTS
5
Εξάμηνο
Εξάμηνο Γ
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων καθηγητής
Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα: Οι φοιτητές θα είναι σε θέση να εκτιμήσουν την συμβολή στο θέατρο των
σημαντικών σκηνοθετών του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και να περιγράψουν τα επιτεύγματά τους. Θα μπορούν επίσης να αναγνωρίσουν και να μελετήσουν συνδυαστικά συγγενείς προσεγγίσεις, όπως αυτές του Αντουάν και του Στανισλάφσκι ως προς το νατουραλισμό, ή του Άππια και του Κραιγκ ως προς το
συμβολισμό. Πέρα από γενικές ομοιότητες, θα μπορούν να εκτιμήσουν και πιο δυσδιάκριτες διαφοροποιήσεις ανάμεσα στους σκηνοθέτες. Θα είναι σε θέση να εκτιμήσουν διαφορές ως προς την
πολιτική προσέγγιση του θεάτρου στα έργα των Μέγιερχολντ, Πισκάτορ και Μπρεχτ. Επίσης, θα μπορούν να τοποθετηθούν κριτικά ως προς το πώς προσεγγίζουν θεατρικές παραμέτρους όπως την υπόκριση ή τον σκηνικό χώρο οι σκηνοθέτες που μελετώνται στο μάθημα.  Επιπλέον, μέσω της ευρείας χρήσης
οπτικοακουστικού υλικού θα μπορούν να αναγνωρίζουν και να συγκρίνουν αισθητικά ύφη. Θα μάθουν να εφαρμόζουν τις γνώσεις τους και να σχεδιάζουν σκηνοθεσίες για συγκεκριμένα έργα, με τον τρόπο των
σκηνοθετών που μελετώνται στο μάθημα. Επίσης το μάθημα αποτελεί χρήσιμο υπόβαθρο για την μελέτη των επιδράσεων στην ελληνική σκηνή, των ευρωπαϊκών θεατρικών πρωτοποριών.

Οι παραπάνω δεξιότητες συμβάλουν στην κατάρτιση των φοιτητών, προκειμένου να διδάξουν μαθήματα θεατρικής αγωγής στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ειδικότερα, παρέχει την
δυνατότητα στους αυριανούς δασκάλους να οργανώσουν μαθήματα καλλιτεχνικής πρακτικής τα οποία, παράλληλα με την αισθητική παιδεία, θα εισάγουν τους μαθητές σε βασικά ζητήματα ιστορίας του
θεάτρου.
 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

●    Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών.
●    Λήψη αποφάσεων
●    Αυτόνομη εργασία
●    Ομαδική εργασία
●    Σεβασμός στην διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα
●    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
●    Προαγωγή ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα αυτό εξετάζει την ιστορική εξέλιξη της τέχνης της σκηνοθεσίας με ιδιαίτερη έμφαση στους δημιουργούς του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Παράλληλα, το μάθημα ευαισθητοποιεί τους φοιτητές ως προς την φύση της τέχνης της σκηνοθεσίας, παρουσιάζοντας τους μια πολυμορφία προσεγγίσεων ως προς το τι συνιστά σκηνική τέχνη. Θα ερευνήσουμε σκηνικά ρεύματα όπως η αληθοφάνεια, ο συμβολισμός, ο εξπρεσιονισμός, το θέατρο με εικαστικές καταβολές, καθώς και το πολιτικό θέατρο. Η μελέτη σκηνοθετών εστιάζει στην μελέτη χαρακτηριστικών παραστάσεων και υποστηρίζεται από οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και κείμενα των σκηνοθετών. Οι σκηνοθέτες που θα μας απασχολήσουν συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων τους Α. Antoine, C. Stanislavsky, A. Appia, M. Reinhardt και E. Piscator.
Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 μαθήματα.
1. Εισαγωγή στην τέχνη της σκηνοθεσίας
Ρεαλισμός και
Ανεξάρτητα Θέατρα Ι
A. Antoine.
2. Ρεαλισμός και
ανεξάρτητα θέατρα ΙΙ
Το Θέατρο Τέχνης της Μόσχας: C. Stanislavsky και Nemirovich- Danchenko
3, 4 Συμβολισμός –A. Appia, E. G. Craig και V. Meyerhold
5. M. Reinhardt
6, 7 Πρωτοπορίες και θέατρο:
φουτουρισμός, νταντά,
υπερρεαλισμός, μπαουχάους
8. Προφορική Εξέταση
στην ύλη του μαθήματος που καλύπτει τα θέματα 1-7.
9. Ρώσικη
Eπανάσταση και
θέατρο με έμφαση στο έργο του V. Meyerhold
10, 11 Το πολιτικό θέατρο στην
Γερμανία –
Εξπρεσιονισμός, E. Piscator, B. Brecht
12. Ο A. Artaud και το
θέατρο της σκληρότητας
13. Ανασκόπηση και επανάληψη

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

20

Διαδραστική διδασκαλία

19

Εκπαιδευτική εκδρομή

11

1η γραπτή εργασία

20

2η γραπτή εργασία (ομαδική)

20

Προφορική εξέταση

8

Γραπτή εξέταση

27

Σύνολο Μαθήματος 

125

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική και Συμπερασματική Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης
Ερωτήσεις Ανάπτυξης Γραπτή Εργασία
Προφορική εξέταση Γραπτή εξέταση

Η διαδικασία αξιολόγησης περιγράφεται στο πρόγραμμα των μαθημάτων, που αναρτάται στο διαδίκτυο και διανέμεται και επεξηγείται στους φοιτητές/τριες στην αρχή κάθε εξαμήνου.
 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

•    Bablet, D. (2008). Ιστορία της Σύγχρονης Σκηνοθεσίας Ι (1887-1914), μετάφραση: Δ. Κωνσταντινίδης. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
•    Beardsley, Μonroe (1989). Ιστορία των αισθητικών θεωριών. Αθήνα: Νεφέλη.
•    Braun, E. (1982). The Director and the Stage. London: Methuen.
•    Braun, Ed. (1995) Meyerhold: A Revolution in the Theater. London: Methuen.
•    Braun, Ed. (2016) Meyerhold on Theater. London: Methuen.
•    Clothia, J. and Ch. Innes (1991) A. Antoine. Cambridge: Cambridge University Press.
•    Drain, R. ed. (1995). Twentieth-Century Theatre: A Sourcebook. London and New York: Routledge.
•    Dusigne, J-F. (2002). Από το Θέατρο Τέχνης στην τέχνη του θεάτρου. Επιλογή και απόδοση: Μάγια Λυμπεροπούλου. Πάτρα: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας.
•    Jomaron, J. (2009). Ιστορία της Σύγχρονης Σκηνοθεσίας ΙI (1887-1914), μετάφραση Δ. Κωνσταντινίδης. Θεσσαλονίκη: UniversityStudioPress.
•    Μάτεσις, Παύλος, επιμ. (χ.χ.). Αρχιτέκτονες του Σύγχρονου Θεάτρου. Αθήνα: Δωδώνη.
•    Zola, Emile(1991). Κείμενα για την κριτική και το θέατρο (εισ. & μετ. Χαρά Μπακονικόλα- Γεωργοπούλου, Ξένια Γεωργοπούλου). Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
•    Έσσλιν, Μάρτιν(1984). Μπρεχτ: Ο άνθρωπος και το έργο του (μετ. Φώντας Κονδύλης). Αθήνα: Θεωρία.
•    Μέγιερχολντ, Β. Ε.(1982). Κείμενα για το θέατρο (μετάφραση, επιμέλεια: Αντώνης Βογιάζος). Αθήνα: Ιθάκη.
•    Μουρ, Σόνια(2001). Το σύστημα Στανισλάβσκι: Η επαγγελματική εκπαίδευση του ηθοποιού (μετ. Ανδρέας Τσάκας). Αθήνα: Παρασκήνιο.
•    Ριπελλίνο, Άντζελο-Μαρία(1977). Ο Μαγιακόφσκη και το Ρωσικό Πρωτοποριακό Θέατρο (μετ. Άρης Αλεξάνδρου). Αθήνα: Κέδρος.
•    Στανισλάβσκι, Κωνσταντίν (1977). Πλάθοντας ένα ρόλο (μετ. Άγγελος Νίκας). Αθήνα: Γκόνης.
•    Στανισλάβσκι, Κωνσταντίν (1980). Η ζωή μου στην τέχνη, 2 τόμοι (μετ. Άγγελος Νίκας). Αθήνα: Γκόνης.
•    Hodge, A. (2000). Twentieth Century Actor Training, London: Routledge.
•    Styan, J. L. Max Reinhardt (1982) Cambridge: Cambridge University Press.
•    Thomson, Peter and G. Sacks (2006). The Cambridge Companion to Brecht. Cambridge: Cambridge University Press.
•    Shafer, D. A. (2016). Antonin Artaud. Reaktion Books.
•    Καραΐσκου, B. (2009). Εικαστικές και Σκηνικές Πρωτοπορίες στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Αθήνα, Παπασωτηρίου.
 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

https://eclass.uop.gr/courses/TS274/